Kan dit?
Kan dit met lijn 8?
Antwoord: Nee.
Dat lichten we toe.
Laten we deze lijn 8 rijden: vanaf het Centraal Station kan hij niet meer,
zoals oorspronkelijk, via de Nieuwmarktbuurt rijden; de sporen zijn daar opgebroken en tot aan het Weesperplein zou de lijn bovengronds zelfs parrallel rijden aan de Metro-Oostlijn.
Langs de route van tramlijn 9 dan maar ter versterking, bijvoorbeeld in de spitsuren? Nee, ook niet, want dat is verdubbelen van lijn 9 tot de Dam en vandaar dubbel(naast lijn 9 tot aan het Oosterpark) met ook lijn 14 tot aan het Flevopark. Kortom, een lijn zonder enig nut en vermoedelijk ook onrendabel.
Maar er is een tweede(!) reden om NEE te zeggen tegen lijn 8. Daarvoor duiken we in grote lijnen de geschiedenis van deze lijn in.
Tot 1942 reed de lijn van het CS via de Nieuwmarkt, Jodenbreestraat(de Jodenbuurt) en Waterlooplein naar het Daniël Willinkplein (thans Victorieplein). Omdat ook rond dit plein (het "deftige Zuid") veel Joden woonden, werd de lijn door de Amsterdammer, verzot op bijnamen, bedacht met twee bijnamen: Jodenlijntje was de meest oneerbiedige, en
Jeruzalemexpres de wat nette. Tot de Duitse bezetter het de Joden in 1942 verbood nog langer van de tram gebruik te maken. Toen kelderde het aantal passagiers direct tot bijna nul en werd de lijn enige dagen na het verbod opgeheven.
Was het daar nu maar bij gebleven, maar de Duitse bezetter voerde de
Joden af en dat gebeurde vaak per tram. Vanaf het Daniël Willinkplein werd lijn 8 weer op (Duitse) bestelling ingesteld uitsluitend om bij razzia's opgepakte Joden te vervoeren naar óf CS óf Muiderpoortstation om vandaar per trein naar Westerbork gebracht te worden en vandaar verder naar "het Oosten". En wat daar gebeurde weten we inmiddels.
Kortom, een tramlijn met een zwarte geschiedenis. Na de oorlog werd de lijn dan ook niet opnieuw ingesteld.
Uiteindelijk besloot het trambedrijf het lijnnummer uit piëteit (en misschien ook een vorm van schuldbesef?)definitief uit de tramdienstregeling te schrappen: NOOIT MEER EEN LIJN 8 door Amsterdam.
Dus moet het antwoord op de vraag of het kan, beantwoord worden met een
hartgrondig: NEE, astublieft niet!
En om vergissingen te voorkomen verdient het misschien aanbeveling het lijnnummer met de lijnkleur te verwijderen. Voor deze foto, genomen op het achterterrein van de remise Havenstraat kon het geen kwaad, maar o wee, wanneer dit eens op de openbare weg te zien zal zijn! Dat schijnt al een keer gebeurd te zijn en heeft tot commotie geleid.
Dus: Nee, geen lijn 8 meer!
Deze foto met LIJN 18 Nieuw Sloten
hoort bij ons volgende artikel. Daar schrijven we nog aan.